نام کتاب: آیا علم و دین سازگارند؟ مناظرهی الوین پلنتینگا و دانیل دنت مترجم: مهدی غیاثوند انتشارات: کرگدن
تاریخ برگزاری جلسه: چهارشنبه ۲۴ آبان ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۲:۰۰
سخنران این نشست: دکتر مهدی غیاثوند
درباره الوین پلنتینگا
الوین پلنتینگا در شمار پرنفوذترین و بحثانگیزترین فیلسوفان دین است. نوشتهها و اندیشههای وی در احیای مجدد فلسفه دین و جلبتوجه و علاقه فیلسوفان به این شاخه از فلسفه، سهم بزرگی داشته است. او دکترای خود را از دانشگاه ییل دریافت کرده و سالها در دانشگاه ایالتی وین و کالج کالوین درس آموخته است. وی در حال حاضر استاد فلسفه و صاحب کرسی در دانشگاه نتردام است. به علاوه، مدتی ریاست شاخه غربی انجمن فلسفی امریکا را برعهده داشته است. پلنتینگا در معرفتشناسی متفکری صاحب نام و نظر است. پلنتینگا را «معرفتشناس اصلاحشده» توصیف میکنند زیرا او از دل سنت مسیحی اصلاحشده پروتستان برخاست و کارش این بود که بررسی کند چگونه مدعیات مومنان در مورد معرفت به وجود خدا را میتوان توجیه عقلانی کرد. او تلاش برای استدلال به سود وجود خدا (الهیات طبیعی) را رد میکند چراکه معتقد است این استدلالها به جای وحی، عقل را محور قرار میدهند. اعتقاد بر این است که خداوند حقیقت را در جهان نازل کرد و این وحی است که باید مقدم باشد نه عقلِ انسان که به دلیل گناه آدم وحوا هبوط کرد.
درباره دنیل دنت
دنیل کلمنت دنِت (زاده ۲۸ مارس ۱۹۴۲) نیز فیلسوف و نویسنده شناختهشده اهل ایالات متحده امریکا است. او در زمینه فلسفه ذهن، فلسفه علم و فلسفه زیستشناسی، بهویژه فرگشت (نظریه تکامل) و علوم شناختی پژوهش میکند. دنت برخلافِ پلنتینگا، خداناباور است و از حامیان جنبش «روشنها» بهشمار میآید.
دنت بخشی از کودکی خود را در لبنان سپری کرده است. پدرش در طول جنگ جهانی دوم مامور مخفی ضداطلاعات در بیروت بود. در سال ۱۹۴۷ وی پدرش را در یک سانحه مشکوک سقوط هواپیما از دست داد و پس از آن به ماساچوست بازگشت. در سال ۱۹۶۳ او موفق به دریافت مدرک کارشناسی از دانشگاه هاروارد شد. دنت دکترای خود را از کالج هارتفورد در دانشگاه آکسفورد دریافت کرد. او در آکسفورد شاگرد فیلسوف معروف گیلبرت رایل و در امریکا شاگرد کواین بود. دنت هماکنون استاد دانشگاه تافتس است و در سال ۲۰۰۱ جایزه ژان نیکو به وی اهدا شد. انجمن انسانگرای امریکایی وی را به عنوان انسانگرای سال ۲۰۰۴ معرفیکرد.
درباره کتاب:
این اثر را میتوان از کلاسیکهای فلسفه دین به شمار آورد؛ اثری مختصر و سرراست برای تدریس در دورههای علم و دین، علم و فرهنگ و فلسفه دین. این کتاب، که نسخه مکتوب مناظره دو فیلسوف، آلوین پلنتینگا و ِ دنیل دِنت، درباره رابطه علم و دین و با موضوع مشخص «سازگاری علم و دین» است، تاکنون به زبانهای ایتالیایی، لهستانی، رومانیایی، پرتغالی و کرهای بازگردانده شده است.
پلنتینگا سخنان خود را با محدود ساختن عنوان مناظره از «آیا علم و دین سازگارند؟» به «آیا نظریه کنونی فرگشت و خدای مسیحیت سنتی سازگارند؟» آغاز میکند. نظرش این است که نظریه کنونی فرگشت و خدای مسیحیت نهتنها سازگارند، که به بار آمدن «شگفتیهای جانداران» از رهگذر فرگشتی هدایتناشده باورناپذیر مینماید. باور داشتن به نظریه فرگشت نیازمند باور داشتن به خدا است.
دِنِت، بهگونهای کموبیش شگفتآور، دستکم در آغاز، در پذیرش سازگاری نظریه کنونی فرگشت و خداباوری با پلنتینگا همداستان است. آنچه دِنت بهشدت رد میکند باورناپذیری فرگشت هدایتناشده است و اینکه باور داشتن به نظریۀ فرگشت مستلزم باور داشتن به خدا است.